JERKOVIĆ

Među srpskim prezimenima u Bosni zabeleženim u šematizmu Dabro-bosanske mitropolije za 1882, nalaze se i porodice Jerković, ali i i Jerko i Jerkić, i to sa nekoliko različitih slava, u raznim parohijama svih krajeva Bosne. Porodice Jerković koji slave Petrovdan nastanjeni su bile u parohijama: Grmuša i Rujnica, bihaćki protoprezviterijat i Gudavac i Jasenica u kod Krupe. Pored toga, u samoj Krupi ima Jerkovića koji slave Jovanjdan. Porodica Jerko, sa slavom Đurđevdan, zabeležena je u Osijek-Blažuju (Sarajevo) a Jerkić, sa slavom Nikoljdan, u Baraćima (Gerzovo kod Jajca).

U monografijama Bosanske Krajine nalazi se više podataka o ovoj porodici. Tako je za Jerkoviće oko Krupe zabeleženo da su jedna familija sa Vlajsavljevićima i Balabanima, kao sa još nekim porodicama što slave Blagočasne verige Sv. apostola Petra, 29. januara. Oni su preuzeli ovaj zimski pandan slave Sv. Petra koji se proslavlja leti jer nisu mogli svi da se okupe na slavi zbog sezonskih radova. Od Jerkovića je najznamenitija ličnost bio vojvoda Trivo "Amelica", učesnik Bosansko-hercegovačkog ustanka, 1875-1878. koji nije hteo da se pokori austrijskim vlastima nego je pobegao u Rusiju.

Za Jerkoviće pod Grmečom u selu Vojevcu, zabeleženo je da su se doselili sa Zmijanja, a na Zmijanje su došli sa juga, iz Bjelajskog Polja, pre Omerpašine kaznene ekspedicije protiv pobunjenih bosanskih begova, 1851. Ima ih i u Dobroselu, u Ostrožnici pored Une, kao i u Potkalinju na grmečkoj kosi. U Suvaji (odakle i naš čitalac tvrdi da potiče njegova porodica), Jerkovići sa slavom Petrovdan, poreklom su od Unca odakle su se doselili pre Doljanske bune i potom iselili u Grmušu, između Grmeča i Une.

U selima oko Bihaća Jerkoviće su katolici, nastanjeni tu, navodno, "od feta" (feth, osvajanje, od strane Turaka - misli se na naše krajeve), u selima Kralje, Baškaiš i Golubić. Dosta Jerkovića ima u Lici sa različitim slavama među kojima su i "petrovštaci". Oni su se davno naselili u Hercegovinu gde su mnogi primili katoličku veru (na Pelješcu i oko Mostara ima porodica Jerko), dok su se drugi raselili u Dalmaciju, Liku i Bosnu.

Prezime je moglo nastati ili od imena Jerko koje je bilo uobičajeno i među pravo-slavnim Srbima (hipokoristik od Jeremija a ovo je hebrejsko: "Bog podiže") ali nije isključeno da je došlo i od nadimka "(J)Erko" - naziv za nekog ko je poreklom iz Hercegovine, a koje je kao prezime konstatovano oko Bijelog Polja (Korita). Danas se smatraju delom Bulatovića iz Rovaca.