Prvih dana rata, od aprila 1941. godine pa do početka marta 1942. godine, srpski narod u Hercegovini je jedinstven oslobodilački korpus u borbi protiv ust,aškog pokreta Ante Pavelića i Nezavisne Države Hrvatske, protiv ust,aškog zločina i kl,anja. Tih dana, kao i danas, u Hercegovini su na jednoj strani ostaci nezak,lanog srpskog naroda, koji spašava svoju nejač, žene i starce, a na drugoj strani su ust,aše: Hrvati, njihovo "cvijeće" muslimani, kao i jedan broj Cigana koji procentualno nijesu na prvom mjestu po zločinima, ali po metodama u njihovom vršenju ne zaostaju za drugima.
Us,taše kreću u svoju zločinačku misiju po Hercegovini, ali ne zato, kako reče veliki Dučić "što su hrabri, nego zato što stida nemaju". Najveći pokolji i zločini u Hercegovini počinjeni su u veoma kratkom roku, od maja 1941. do jula 1942. godine. U tom periodu nosioci ust,aške vlasti i us,taška krvoločna rulja natrpali su živim i ub,ijenim Srbima mnoga rječna korita i virove, mnoge logore, kao i bezbroj jama, pećina, rupa, prla i drugih stratišta.
Trebinje i njegova okolina doživljava Golgotu, veću od one kada su od strane Austrijanaca u samom gradu 1914. godine ub,ijena 82 najuglednija Srbina ovog grada. Us,taše 1941. godine najuglednijim Srbima pune jame Pridvoricu, Ržanji Do, Bivolje Brdo, Kapavicu, a selo Čavaš biva prostor na kome je izvršen apsolutni genocid, ub,ijeno je 108 Srba, tačno onoliko koliko ih je to selo i imalo. Zatim us,taše pune Srbima jame u Vidovom Polju, Pješivcu, Gavranici; Srbi se zvjerski ub,ijaju i bacaju u jamu kraj sela Šurmanci, zvanu Golubinka, dubokoj preko 100 metara.